Οι Premierleaguefans γράφουν για τη συναρπαστική πορεία του θρύλου της Leeds United.
Το ημερολόγιο έγραφε 28 Απριλίου του 1962… Αποστολή εξετελέσθη, έστω και με αγχωτικό τρόπο, αφού η εξασφάλιση της παραμονής στη δεύτερη κατηγορία περνούσε από το St James’ Park. To 0-3 απέναντι στις αδιάφορες βαθμολογικά "Καρακάξες" έδιωξε την αβεβαιότητα μιας χρονιάς που φαινόταν αρχικά χαμένη και έδωσε το έναυσμα για μια αντεπίθεση. Κάπου εδώ ξεκινά ουσιαστικά το μονοπάτι μιας διαδρομής που γιγάντωσε την Leeds United τόσο στον αγγλικό όσο και στον ευρωπαϊκό χώρο, υπό την καθοδήγηση του Don Revie.
Ο Βρετανός θρύλος γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1927 στο Middlesbrough και αγωνίστηκε ως επιθετικός από το 1944 ως το 1962 σε αρκετές ομάδες (Leicester City, Hull City, Manchester City, Sunderland και Leeds United), πραγματοποιώντας μια αξιοπρόσεκτη καριέρα, ενώ τη διετία 1954-1955 ήταν και διεθνής με την εθνική Αγγλίας για 6 παιχνίδια, σκοράροντας μάλιστα 4 φορές. Ο τελευταίος του προορισμός όμως, έμελλε να τον καθιερώσει εν τέλει ως μια προπονητική ιδιοφυία που δούλεψε με τρόπο που μάλλον ενέπνευσε αρκετούς προπονητές της σημερινής εποχής σε ζητήματα προετοιμασίας και τακτικής.
Η αρχή
Η προπονητική του περιπέτεια ξεκίνησε μάλιστα με τον διπλό ρόλο του παίκτη-προπονητή, μετά την παραίτηση του Jack Taylor το Μάρτιο του 1961. Ο Revie μάλιστα που ήδη έβλεπε τον εαυτό του ως προπονητή, παρόλο που δεν είχε κρεμάσει ακόμη τα παπούτσια του, είχε κάνει πρώτα αίτηση για τον πάγκο της Bournemouth, αλλά το ποσό των 6 χιλιάδων λιρών που ζητούσε η Leeds United για την αποδέσμευσή του φάνταζε απαγορευτικό. Η τότε διοίκηση λοιπόν, βλέποντας τις ανησυχίες του, τον προώθησε στη θέση του προπονητή με διπλό ρόλο. Η πρώτη πλήρης σεζόν ως προπονητής κόντεψε να ‘’τινάξει στον αέρα’’ το πείραμα Revie, αλλά ο Βρετανός παρά τις αναποδιές, έβαλε γερά θεμέλια για το λαμπρό μέλλον που θα ακολουθούσε.
Αρχικά δημιούργησε οικογενειακό κλίμα στα αποδυτήρια και μαζί με τον Harry Reynolds που από το Δεκέμβριο του 1961 έγινε ο πρόεδρος της ομάδας, ‘’όργωσε’’ όλη τη βρετανική επικράτεια προς την αναζήτηση ταλέντων, όπως ο Σκώτος ταλαντούχος εξτρέμ Eddie , του οποίου την υπογραφή απέσπασε παρά τον ανταγωνισμό από 35(!) συλλόγους, συμπεριλαμβανομένης και της τότε πρωταθλήτριας Everton. Πολύ μεγάλο ρόλο έπαιξαν σε αυτό οι επικοινωνιακές του ικανότητες, με τις οποίες κέρδισε και άλλους ταλαντούχους ποδοσφαιριστές που αποτέλεσαν τον πυρήνα της ομάδας που κυνηγούσε με συνέπεια την κορυφή στην Αγγλία αλλά και στην Ευρώπη. Μάλλον απόρροια της μεγάλης χρησιμοποίησης νεαρών ποδοσφαιριστών ήταν και η σεζόν 1961-1962, στην οποία εμφανίστηκαν παρόλα αυτά οι ηγετικές πτυχές του Billy Bremner και του Jack Charlton και η σκληράδα των teenagers της άμυνας Paul Madeley, Paul Reaney και Norman Hunter.
Άλλη σημαντική αλλαγή του Revie ήταν και η καθιέρωση του λευκού χρώματος στις φανέλες, σε αντίθεση με την τότε παραδοσιακή φανέλα με μπλε και κίτρινες ρίγες, καθώς αποσκοπούσε να φέρει στην ομάδα την αύρα της Real Madrid, αλλά και να καταστήσει τον σύλλογο του Yorkshire εξίσου μεγάλο μέγεθος πανευρωπαϊκά. Επιπλέον στο τακτικό κομμάτι πίστευε πάρα πολύ στο ασταμάτητο τρέξιμο των ποδοσφαιριστών του, κάνοντας πραγματικά επαγγελματικές προετοιμασίες, καθώς και στην ενδελεχή τακτική ανάλυση των αντιπάλων του, με τα περίφημα ντοσιέ που περιείχαν πληροφορίες για αυτούς να κατακλύζουν τα γραφεία του Elland Road και να αποτελούν οδηγό για την ξεχωριστή προετοιμασία για κάθε αντίπαλο!
Ο συνδυασμός των σύγχρονων τακτικών και του συσσωρευμένου ταλέντου (με αρκετές πλέον εμπειρίες) με κάποιες προσθήκες τόσο ταλαντούχων νέων (όπως ο Gray και ο 15χρονος Peter Lorimer) όσο και βετεράνων (όπως ο εξαιρετικός φορ Bobby Colllins) άρχισε να αποδίδει και παρόλο που η άνοδος χάθηκε τη σεζόν 1962-1963 ήρθε με κατάκτηση του πρωταθλήματος της δεύτερης κατηγορίας την αμέσως επόμενη σεζόν και από τότε η Leeds United δεν κοίταξε ξανά πίσω!
Dirty Leeds
Ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός στιγμάτισε την εποχή Revie, καθώς ο κυνισμός του αναφορικά με τη διατήρηση του αποτελέσματος οδήγησε τα "Παγώνια’’ σε σκληρό ποδόσφαιρο, ακροβατώντας στα όρια του αθλητικού πλαισίου, σε μια εποχή βέβαια που το ποδόσφαιρο ειδικά στη γηραιά Αλβιώνα ήταν πολύ πιο σκληρό ακόμη και από σήμερα. Πέρα βέβαια από το αγωνιστικό στυλ, χαρακτηριστικοί ήταν μερικές φορές και οι καυγάδες εντός αγωνιστικού χώρου που συνετέλεσαν στην απόδοση αυτού του χαρακτηρισμού. Ο κυριότερος στόχος ήταν όχι μόνο να μην εκφοβιστούν από οποιονδήποτε αντίπαλο, αλλά να πετύχουν και το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα, κυρίως για ψυχολογικούς λόγους.
Επιτυχίες και…σχεδόν επιτυχίες
Η εμμονή του Revie για έναν πολύ physical τρόπο παιχνιδιού και η αδιαλλαξία της αγγλικής ομοσπονδίας στοίχισαν πιθανότατα κάποιους τίτλους στη Leeds United, καθώς ήταν αρκετά δύσκολο να συνδυαστεί το πολύ απαιτητικό πρόγραμμα των αγγλικών και ευρωπαϊκών διοργανώσεων. Μέχρι την άνοιξη του 1974 που παρέμεινε πάντως στην ομάδα κατέκτησε δύο πρωταθλήματα Αγγλίας (1968-1969,1973-1974), ένα FA Cup (1971-1972), ένα League Cup (1967-1968), ένα Charity Shield (1969), δύο Inter-Cities Fairs Cup (1968 & 1971 - το μετέπειτα κύπελλο UEFA και σήμερα Europa League). Αξίζει να σημειωθεί και η απώλεια του Κυπέλλου Κυπελλούχων στον τελικό που διεξήχθη στο Καυτανζόγλειο της Θεσσαλονίκης απέναντι στην AC Milan, έπειτα από την απαράδεκτη διαιτησία του Χρήστου Μίχα με 1-0, σε μια στιγμή που δημιούργησε ελληνικό κοινό για τη Leeds United μιας και παρά την ήττα τους, οι παίκτες του Revie αποθεώθηκαν από τους θεατές σαν νικητές.
Εθνική Αγγλίας
Η εξαιρετική δουλειά του Revie στη Leeds United εκτιμήθηκε πολύ από την αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία, η οποία του έδωσε το καλοκαίρι του 1974 το χρίσμα του προπονητή στην εθνική ομάδα. Η κίνηση της ομοσπονδίας χαιρετίστηκε από τα βρετανικά Μέσα της εποχής, όμως η εξέλιξη δεν δικαίωσε τις δύο πλευρές για τη συνεργασία τους. Αρχικά ήρθε ο αποκλεισμός από τον προκριματικό όμιλο για το Euro του 1976, στον οποίο τελικά τερμάτισε πρώτη η μετέπειτα πρωταθλήτρια Τσεχοσλοβακία, παρόλο που η Αγγλία έδειχνε αρχικά να έχει το πάνω χέρι. Στη συνέχεια αντίστοιχα ο προκριματικός όμιλος του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978 έκρυβε άλλη μια κακή κλήρωση, αφού με μία μόνο ομάδα να έχει τη δυνατότητα πρόκρισης, οι Άγγλοι έπρεπε να υπερκεράσουν το εμπόδιο της Ιταλίας. Οι αναμετρήσεις με τις πιο αδύναμες ομάδες δεν έφεραν νίκες με μεγάλο σκορ (τελικά οι Άγγλοι αποκλείστηκαν λόγω της διαφοράς τερμάτων) και η ήττα με 2-0 στην Ιταλία (με τον Τύπο να ρίχνει πολλές ευθύνες στον Revie και τη διαχείρισή του), ήταν αυτή που έφερε την οριστική ρήξη, παρά τη φαινομενική στήριξη της ομοσπονδίας. Ήδη ο Revie έψαχνε διεξόδους και μάλιστα δεν παρευρέθηκε σε φιλική αναμέτρηση με την Βραζιλία για να διεξάγει συνομιλίες με την ομοσπονδία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, από την οποία τελικά προσελήφθη το καλοκαίρι του 1977, αφού παραιτήθηκε από τον πάγκο των Τριών Λιονταριών.
Εκτός Αγγλίας
Η Μέση Ανατολή ήταν ο επόμενος σταθμός του Revie, με τη δουλειά στα Η.Α.Ε. να του αποδίδει το ιλιγγιώδες ποσό των 340 χιλιάδων λιρών για μια τετραετία! Ο Revie κατηγορήθηκε τότε από τα βρετανικά Μέσα Ενημέρωσης ως μισθοφόρος, αλλά η αλήθεια είναι πως συνέβαλλε στην ανάπτυξη των εγκαταστάσεων και του ποδοσφαίρου γενικότερα στα Εμιράτα, δουλειά η οποία συνέβαλλε καθοριστικά στην πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990, αφού έθεσε στέρεες βάσεις. Έφυγε από τη θέση του το Μάιο του 1980 καθώς τα Εμιράτα αναζήτησαν αραβόφωνο προπονητή, ενώ στη συνέχεια δούλεψε για σχεδόν 3 σεζόν στην Al-Nasr και τη σεζόν 1984-1985 κάθισε στον πάγκο της αιγυπτιακής Al-Ahly, δίχως όμως να καταφέρει να προσαρμοστεί. Έγινε μάλιστα εκείνη την περίοδο προσέγγιση από τον πρόεδρο της QPR για την επιστροφή του στην Αγγλία, αλλά δεν επήλθε συμφωνία και τότε ουσιαστικά αποσύρθηκε από τους πάγκους.
Επιδείνωση της υγείας
Ο Revie τότε μετακόμισε στη Σκωτία, όμως η μοίρα δεν του επεφύλασσε μια ήσυχη συνταξιοδότηση… Το Μάιο του 1986 διαγνώστηκε με ALS (πλάγια αμυοτροφική σκλήρυνση), μια νευρολογική ασθένεια με ραγδαία επιδείνωση και η τελευταία του δημόσια εμφάνιση ήταν στις 11 Μαϊου του 1988 στο Elland Road, σε φιλική αναμέτρηση για τη συγκέντρωση χρημάτων για έρευνα πάνω στην ALS, σε μια πολύ συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα.
Περίπου ένα χρόνο μετά, στις 26 Μαϊου του 1989 και 4 μέρες μετά στην κηδεία του τιμήθηκε ακόμη και από ανθρώπους που είχαν μεγάλη αντιπαλότητα μαζί του, όχι όμως από ανθρώπους της αγγλικής ομοσπονδίας.
Κληρονομιά
Πέραν του χαρακτηρισμού Dirty Leeds που συνοδεύει ακόμη το σύλλογο του Yorkshire, ο Don Revie ήταν αυτός που γιγάντωσε τη Leeds United και έστρεψε μια αφοσιωμένη στο rugby πόλη να παρακολουθεί μανιωδώς ποδόσφαιρο, ενώ έκανε τα "Παγώνια" διάσημα σε όλη την Ευρώπη. Παράλληλα η ομάδα που δημιούργησε ψηφίστηκε ως μια από τις 50 καλύτερες ομάδες όλων των εποχών, ενώ ο ίδιος θεωρείται ως ο πιο καινοτόμος Άγγλος προπονητής της γενιάς του. Ως ελάχιστο φόρο τιμής στο πρόσωπό του, από το 2012, ο αύλειος χώρος του Elland Road κοσμείται από ένα άγαλμα του Don Revie, ο οποίος με την αύρα του συνεχίζει να εμπνέει και σήμερα τους φίλους της Leeds United!
Στήριξε και εσύ την προσπάθεια των Premier League Fans μέσω Paypal, μέσω του παρακάτω συνδέσμου: