Αφιέρωμα: Jack Charlton, ο ρέκορντμαν θρύλος της Λιντς Γιουνάιτεντ

Οι Premierleaguefans γράφουν για τον ηγέτη των Παγονιών που μπήκε στο Hall of Fame του αγγλικού ποδοσφαίρου.

Ήταν Σάββατο, 25 Απριλίου του 1953... Η Leeds United αγωνιζόταν στο Elland Road απέναντι στους Doncaster Rovers σε ένα ακόμη ντέρμπι του Yorkshire για τη δεύτερη κατηγορία των αγγλικών πρωταθλημάτων. Στη βασική ενδεκάδα, προς μεγάλη του έκπληξη, βρισκόταν ένας ψιλόλιγνος νεαρός αμυντικός, λίγες μέρες πριν συμπληρώσει τα 18 του έτη.

"Την Παρασκευή στις 24 Απριλίου του 1953, δέχτηκα τη μεγαλύτερη έκπληξη της ζωής μου! Κανένα σημάδι του ονόματός μου στην τρίτη ομάδα ή στις ρεζέρβες, αλλά Παναγία μου (bloody hell) ήταν εκεί, 'J Charlton' στην πρώτη ομάδα βασικός απέναντι στους Doncaster Rovers την επόμενη μέρα! Μόλις είδα τη λίστα της ομάδας στην πόρτα, ανακάλυψα πως ο John Charles είχε μετακινηθεί σε σέντερ φορ κι εγώ έπαιρνα τη θέση του σαν κεντρικός αμυντικός. Μιλάμε για βουτιά στα βαθιά!''

Με αυτόν τον τρόπο περιέγραψε ο ίδιος το ξεκίνημα μιας μυθικής πορείας κατά την οποία απέκτησε τίτλους, προσωπικές διακρίσεις και πολυάριθμους φίλους. Το ρεκόρ συμμετοχών που κατέγραψε με τα Παγόνια (623 συμμετοχές σε πρωτάθλημα) φαντάζει ακατάρριπτο, ενώ ήταν σε αυτή τη διαδρομή και μέλος της εθνικής ομάδας της Αγγλίας που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 αλλά και την τρίτη θέση στο Ευρωπαϊκό Κύπελλο του 1968.

Ο Jack Charlton είναι το μεγαλύτερο από τα τέσσερα αδέρφια, με πιο γνωστό φυσικά τον σπουδαίο μεσοεπιθετικό Bobby Charlton, ο οποίος πραγματοποίησε σπουδαία καριέρα στην Manchester United. Προέρχεται από μία οικογένεια που είχε σχέση με το ποδόσφαιρο (η μητέρα του αγωνιζόταν η ίδια και στη συνέχεια προπονούσε τους γιους της) αν και ο πατέρας του ήταν ανθρακωρύχος και δεν ενδιαφερόταν για αυτό το χώρο και μεγάλωσε στο Ashington, το οποίο βρίσκεται κοντά στην Σκωτία. Η σχέση της μητέρα του με το ποδόσφαιρο βέβαια δεν ήταν τυχαία, καθώς οι θείοι του ήταν γόνοι της γνωστής ποδοσφαιρικής οικογένειας Milburn, με πιο σημαντικό τον διεθνή επιθετικό της Newcastle United, Jackie Milburn.

Όταν ήταν 15 ετών, σκάουτερ της Leeds United, στην οποία τότε αγωνιζόταν ως αριστερός μπακ ο θείος του Jim Milburn, τον προσέγγισε και του πρότεινε δοκιμαστικό, με τον νεαρό να απορρίπτει αρχικά την πρόταση για να δουλέψει με τον πατέρα του στα ορυχεία. Στη συνέχεια όμως ξανασκέφτηκε την πρόταση και προτίμησε να δοκιμαστεί ως ποδοσφαιριστής, απορρίπτοντας τη συνέντευξη για να ενταχθεί στην αστυνομία (στην οποία είχε κάνει νωρίτερα αίτηση) την ίδια μέρα. Ο νεαρός εντυπωσίασε με τις ικανότητές του και υπέγραψε συμβόλαιο με τη συμπλήρωση των 17 ετών.

Μετά το ντεμπούτο του βέβαια ήρθε η ώρα να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία για δύο χρόνια στο Νότο, και παρόλο που έχασε αγωνιστικά χρόνια, ωρίμασε ιδιαίτερα σαν άνθρωπος και αθλητής. Από το Σεπτέμβριο του 1955 ξεκίνησε να αγωνίζεται βασικός, δίχως να χάσει τη θέση του στην ενδεκάδα για όλη τη χρονιά, σε μια σεζόν κατά την οποία η Leeds United τερμάτισε στη δεύτερη θέση και πέτυχε την άνοδο στην πρώτη κατηγορία.

Πολύ σημαντικό ρόλο ως μέντοράς του διαδραμάτισε ο John Charles, ο οποίος με την συμμετοχή του νεαρού Charlton στην ενδεκάδα, βρέθηκε να αγωνίζεται σταθερά ως σέντερ φορ, πετυχαίνοντας μάλιστα πολλά γκολ και κερδίζοντας τη μεταγραφή του στην ιταλική Juventus με το ποσό ρεκόρ των 65.000 λιρών τη σεζόν 1956-1957! Αυτό ήταν ένα σημείο που αποπροσανατόλισε τον Charlton και δεν απέδωσε όπως θα μπορούσε, κάνοντας κακή εξωγηπεδική ζωή. Η γνωριμία με τη γυναίκα του και ο γάμος του στις αρχές του 1958 όμως τον άλλαξε, και επανήλθε στις γεμάτες και παραγωγικές χρονιές.

Η Leeds United βέβαια δεν είχε καταφέρει ακόμη να αποκτήσει ταυτότητα ως ομάδα και τη σεζόν 1959-1960 υποβιβάστηκε εκ νέου στη δεύτερη κατηγορία. Η αλλαγή όμως ήρθε με την πρόσληψη του Don Revie το Μάρτιο του 1963. Ο Άγγλος τεχνικός άλλαξε πάρα πολλά στο σύλλογο του Yorkshire, λειτουργώντας με σύγχρονες μεθόδους και εντάσσοντας ταλαντούχους νεαρούς στην πρώτη ομάδα, όπως ο περίφημος Billy Bremner.

Ο Revie βέβαια χρειάστηκε χρόνο ώστε να περάσει τις μεθόδους του στους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι ήταν συνηθισμένοι σε πιο απείθαρχο τρόπο παιχνιδιού και αυτό παραλίγο να κοστίσει μια πτώση στην τρίτη κατηγορία. Ένας από τους ποδοσφαιριστές που ξεκίνησε τη σχέση του με τον νέο προπονητή με άσχημο τρόπο ήταν και ο Charlton. Μάλιστα, ο Revie τον μετακίνησε στη θέση του σέντερ φορ, στην οποία ναι μεν απέδωσε καλά, αλλά δεν ένιωσε ποτέ ευχαριστημένος. Τότε, το καλοκαίρι του 1962, με τις σχέσεις των δύο ανδρών στο ναδίρ, εμφανίστηκε έντονο ενδιαφέρον της Liverpool, με τις δύο ομάδες να απέχουν 1.500 λίρες από την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Αντίστοιχα έντονο ενδιαφέρον έδειξε και η Manchester United, η οποία όμως τελικά στράφηκε στις ακαδημίες της για να καλύψει το κενό στο κέντρο της άμυνας. Ο ίδιος ο Matt Busby ενημέρωσε τον Charlton πως θα έδινε την ευκαιρία σε νέα παιδιά και θα επανερχόταν για αυτόν την επόμενη σεζόν. Μετά από αυτή τη συνάντηση ο Charlton, που έμενε ουσιαστικά χωρίς συμβόλαιο, συνάντησε τον Don Revie και του είπε πως εφόσον υπήρχε νέο συμβόλαιο για αυτόν δεν θα του προκαλούσε ξανά προβλήματα. Ο Revie τον ''κέρδισε'' λέγοντάς του πως μαζί του θα έφτανε να παίζει στην εθνική Αγγλίας και έχτισε το νέο σύνολο γύρω από αυτόν και τον Bremner.

Τότε ήρθε και η αρχή της εκτόξευσης του Charlton, καθώς από το Σεπτέμβριο του 1962 ξεκίνησε να μαρκάρει σε ζώνη και όχι ατομικά στην τετράδα της άμυνας, οργανώνοντας την παράλληλα ως ηγέτης με τη σύμφωνη γνώμη του Revie, ο οποίος αναγνώριζε τις ηγετικές του ικανότητες. Σχημάτισε μάλιστα με τον Norman Hunter ένα από τα πιο σταθερά και επιτυχημένα δίδυμα στη χώρα. Έτσι, το καλοκαίρι του 1964 βρήκε την Leeds United να πανηγυρίζει την επάνοδο στην πρώτη κατηγορία και το καλοκαίρι του 1965 ο τίτλος χάθηκε στη διαφορά τερμάτων από την Manchester United! Την ίδια χρονιά χάθηκε και ο τίτλος του FA Cup από τη Liverpool με 2-1, σε ένα μάλλον πλασματικό αποτέλεσμα με βάση την εικόνα του παιχνιδιού. Η επίδραση του Revie ήταν πλέον φανερή σε κάθε επίπεδο και τα χρυσά χρόνια του συλλόγου του Yorkshire είχαν ξεκινήσει! H συνεισφορά του Charlton σε αυτήν την πορεία αναγνωρίστηκε με την πρώτη κλήση του στην εθνική ομάδα, σε φιλική αναμέτρηση απέναντι στην Σκωτία στις 10 Απριλίου του 1965. Από τότε ο Άγγλος κεντρικός αμυντικός αποτέλεσε βασικό κομμάτι της ενδεκάδας της εθνικής για την επόμενη πενταετία.

Την επόμενη σεζόν η Leeds United τερμάτισε εκ νέου δεύτερη, πίσω από τη Liverpool αυτή τη φορά, ενώ στο Inter-Cities Fairs Cup έφτασε μέχρι την ημιτελική φάση, με τον Charlton να σημειώνει 54 συμμετοχές και 8 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις, έχοντας μια φυσική έφεση στο σκοράσισμα από στημένες φάσεις. Η ομάδα βέβαια συνεχώς έφτανε στην πηγή χωρίς να πιει νερό, παρά τις εξαιρετικές εμφανίσεις του Charlton, ο οποίος με τον αέρα του Παγκόσμιου Πρωταθλητή κέρδισε το 1967 το βραβείο των αθλητικών συντακτών ως Παίκτης της χρονιάς! Τότε ήταν η στιγμή που κερδήθηκαν και οι πρώτοι τίτλοι για τη Leeds United, με το Inter-Cities Fairs Cup να έρχεται πρώτο χρονικά το καλοκαίρι του 1967, ενώ το Μάρτιο του 1968 ακολούθησε και η κατάκτηση του League Cup στο Wembley απέναντι στην Arsenal με 1-0. Τον ίδιο μήνα ο Charlton έσπασε το ρεκόρ των 477 συμμετοχών για το σύλλογο που κατείχε ο Ernie Hart με τη συμμετοχή του στην αναμέτρηση απέναντι στη Newcastle.

H σεζόν 1968-1969 ήταν αυτή που θα έφερνε και το πρώτο πρωτάθλημα της ομάδας, με τον υψηλόσωμο κεντρικό αμυντικό να αποτελεί βασικό στέλεχος για άλλη μια χρονιά με 52 συμμετοχές και 7 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις. Τον ίδιο ρόλο συνέχισε να έχει μέχρι και τη σεζόν 1971-1972 και στη συλλογή του προστέθηκαν άλλοι τρεις τίτλοι: το Charity Shield του 1969 απέναντι στη ''μισητή'' Manchester United με 2-1, ένα ακόμη Inter-Cities Fairs Cup απέναντι στη Juventus και το League Cup της σεζόν 1971-1972 απέναντι στην Arsenal.

To πλήρωμα του χρόνου όμως είχε έρθει, καθώς ο Charlton είχε συμπληρώσει τα 37 του χρόνια πήρε την απόφαση να αποσυρθεί στο τέλος της επόμενης σεζόν. Ο Don Revie σταδιακά τον έβγαλε από την αρχική ενδεκάδα, προτείνοντάς του να παραμείνει για άλλα δύο χρόνια και να λάβει σιγά σιγά θέση στο προπονητικό επιτελείο. Ήταν όμως μια πρόταση περισσότερο τυπική από ουσιαστική στα μάτια του Charlton και έτσι τελείωσε την ένδοξη καριέρα του, φορώντας τη λευκή φανέλα για τελευταία φορά σε μια αναμέτρηση απέναντι στην Celtic.

Οι ηγετικές του ικανότητες όμως είχαν διαγνωστεί από όλους τους ανθρώπους του χώρου του ποδοσφαίρου και έτσι ο γιατρός της εθνικής ομάδας της Αγγλίας που ήταν και μέλος του συμβουλίου της Middlesbrough του πρότεινε να αναλάβει τις τύχες της ομάδας. Στη συνάντηση με τους ιθύνοντες της ομάδας παρουσίασε μια αναλυτική λίστα με τις αρμοδιότητες που ήθελε να αναλάβει ως προπονητής στα πρότυπα του Don Revie και έπεισε πολύ σύντομα τη διοίκηση της Boro να τον εμπιστευτεί. Ένας επιπλέον όρος του μάλιστα ήταν η άδεια τρεις μέρες την εβδομάδα ώστε να ασχολείται με το ψάρεμα και τη σκοποβολή!

Η σεζόν 1973-1974 αποδείχτηκε απόλυτα επιτυχημένη καθώς η Middlesbrough κατέκτησε το πρωτάθλημα της δεύτερης κατηγορίας με χαρακτηριστική άνεση και βρέθηκε μετά από περίπου 20 χρόνια στην πρώτη κατηγορία. Εκεί παρέμεινε με άνεση για τρεις σεζόν, όμως ο Charlton παραιτήθηκε ώστε να κυνηγήσει τη θέση του προπονητή της εθνικής Αγγλίας, μετά την αποχώρηση του μέντορά του στην προπονητική Don Revie.

 Η ομοσπονδία όμως δεν τον επέλεξε και τον Οκτώβριο του 1977 ανέλαβε τις τύχες της ιστορικής Sheffield Wednesday στην τρίτη κατηγορία. Η κατηγορία σώθηκε και η επόμενη σεζόν έφερε την άνοδο στη δεύτερη κατηγορία, μετά την τρίτη θέση στο πρωτάθλημα. Τις επόμενες σεζόν έφτασε κοντά στην άνοδο στην πρώτη κατηγορία με περιορισμένους οικονομικούς πόρους αλλά το Μάιο του 1983 παραιτήθηκε. Το Μάρτιο του 1984 ανέλαβε να σώσει την Middlesbrough από τον υποβιβασμό στη δεύτερη κατηγορία και μάλιστα χωρίς να πληρωθεί λόγω της φιλικής του σχέσης με τον πρόεδρο της ομάδας Mike McCullagh.

Τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου πείστηκε από τον θρύλο της ομάδας και θείο του Jackie Milburn να αναλάβει τις τύχες της Newcastle United, η οποία μόλις είχε ανέβει στην πρώτη κατηγορία αλλά είχε περιορισμένους πόρους. Κατάφερε να δημιουργήσει ένα ανταγωνιστικό σύνολο με αρκετούς νεαρούς παίκτες, ενώ έδωσε και τις πρώτες συμμετοχές στον νεαρό τότε Paul Gascoigne (μετά από υποδείξεις του Charlton μάλιστα για την κακή του διατροφή και το υπερβολικό του βάρος για ποδοσφαιριστή, ο πάντα εκκεντρικός Gazza προπονήθηκε εντατικά για 10 ημέρες τυλίγοντας στο σώμα του μια μαύρη σακούλα(!) για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του προπονητή του), τερματίζοντας με άνεση στην 14η θέση. Στην προετοιμασία όμως της επόμενης σεζόν παραιτήθηκε αιφνιδίως, όταν η διοίκηση δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τη μεταγραφή του Eric Gates.

Επόμενος σταθμός του ήταν η εθνική ομάδα της Ιρλανδίας, την οποία απογείωσε εκμεταλλευόμενος μια καλή φουρνιά ποδοσφαιριστών, τους οποίους μπόλιασε με τη νοοτροπία του νικητή. Πέτυχε τρεις σπουδαίες προκρίσεις, στο Ευρωπαϊκό Κύπελλο του 1988 αλλά και στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1990 και του 1994. Το 1990 έφτασε με εντυπωσιακές εμφανίσεις μέχρι τα προημιτελικά του θεσμού, όμως αποκλείστηκε από την Ιταλία με σκορ 1-0. Ο Charlton λατρευόταν μετά από όλες αυτές τις επιτυχίες στην Ιρλανδία και συνέχισε να προπονεί την εθνική ομάδα μέχρι και τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου για το 1996. Εκεί όμως δεν κατάφερε να ξεπεράσει το εμπόδιο της φοβερά ταλαντούχας Ολλανδίας και μετά από μία ήττα με 2-0 από τους Οράνιε παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 1996 και αποσύρθηκε από τα γήπεδα.

Με αυτόν τον τρόπο ολοκληρώθηκε μια λαμπρή καριέρα σε κάθε πλευρά του αγωνιστικού χώρου, για την οποία ο Jack Charlton βραβεύτηκε με το μετάλλιο ''Most Excellent Order of the British Empire'', που αποτελεί τεράστια τιμή για κάθε Άγγλο πολίτη, ενώ το 2005 μπήκε και στο Hall of Fame του αγγλικού ποδοσφαίρου. Σκληρός, ηγετικός και απόλυτα επιδραστικός... Ο Charlton αποτέλεσε ένα σπουδαίο πρότυπο για κάθε Άγγλο παίκτη και προπονητή και τα επιτεύγματά του σίγουρα θα μνημονεύονται για πολλά χρόνια ακόμη όχι μόνο στην γενέτειρά του, αλλά και σε όλον τον ποδοσφαιρικό κόσμο.


Στήριξε και εσύ την προσπάθεια των Premier League Fans μέσω Paypal, μέσω του παρακάτω συνδέσμου:

Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την ομάδα του premierleaguefans.gr στο info@premierleaguefans.gr

Θα χαρούμε για παρατηρήσεις, σχόλια αλλά ακόμη και για προτάσεις συνεργασίας.